Psychosomatische fysiotherapie bij burnout

Psychosomatische fysiotherapie bij burn-out en overspannenheid

Burn-outklachten blijven toenemen — wat kun jij doen?

Burn-out is inmiddels een structureel probleem in onze maatschappij. Volgens cijfers van de Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden (NEA) uit 2023 heeft meer dan 1 op de 5 werknemers regelmatig last van burn-outklachten. In 2023 ervoer 17,3% van de mannelijke werknemers en 20,8% van de vrouwelijke werknemers enkele keren per maand of vaker psychische vermoeidheid door het werk (burn-outklachten).

Deze klachten uiten zich niet alleen mentaal, maar ook lichamelijk. Denk aan uitputting, gespannen spieren, slecht slapen, benauwdheid en concentratieverlies. Herstel vraagt om méér dan rust alleen. Psychosomatische fysiotherapie biedt een doeltreffende aanpak die lichaam en geest weer in balans brengt.

Psychosomatische fysiotherapie bij burn-out en overspannenheid

Psychosomatische fysiotherapie kan een waardevolle en effectieve behandeling zijn voor mensen met een burn-out of overspannenheidsklachten. Het unieke van deze behandelvorm is dat het uitgaat van de nauwe samenhang tussen lichaam en geest. Bij burn-out is er vaak sprake van een langdurige disbalans tussen inspanning en ontspanning, wat zich niet alleen mentaal maar ook lichamelijk uit. Klachten zoals vermoeidheid, spier- en spanningspijn, slecht slapen, ademhalingsproblemen en concentratieverlies komen veel voor.

Wat is psychosomatische fysiotherapie?

Psychosomatische fysiotherapie is een specialisatie binnen de reguliere fysiotherapie, bedoeld voor mensen bij wie lichamelijke klachten mede voortkomen uit stress, overbelasting of psychische spanningen. De psychosomatisch fysiotherapeut kijkt verder dan alleen spieren of gewrichten. Hij of zij onderzoekt hoe stress, emoties en gedrag bijdragen aan lichamelijke klachten, en helpt je om via het lichaam weer tot rust en herstel te komen.

Hoe ziet een burn-out eruit?

Een burn-out ontstaat meestal na een langdurige periode van overbelasting, zonder voldoende herstelmomenten. Vaak herkennen mensen pas laat de signalen: aanhoudende vermoeidheid, het gevoel ‘op’ te zijn, geen energie meer om dagelijkse taken te doen, moeite met concentratie, prikkelbaarheid en lichamelijke klachten zoals hartkloppingen, benauwdheid of pijn in de nek en schouders. Door de connectie tussen psyche en lichaam is het logisch dat psychosomatische fysiotherapie hierin een belangrijke rol kan spelen.

Hoe helpt psychosomatische fysiotherapie bij burn-out?

Een behandeling bij een psychosomatisch fysiotherapeut is gericht op herstel van het evenwicht tussen spanning en ontspanning, het versterken van lichaamsbewustzijn en het ontwikkelen van zelfzorgvaardigheden. De aanpak is holistisch, wat betekent dat zowel lichamelijke als mentale factoren worden meegenomen. Enkele belangrijke onderdelen van de behandeling zijn:

1. Bewustwording van lichaamssignalen

Veel mensen met een burn-out zijn gewend om maar door te gaan, ook als hun lichaam aangeeft dat het genoeg is. De eerste stap is vaak weer leren voelen: Wat voel ik eigenlijk? Waar zit de spanning? Wat zijn de signalen dat ik over mijn grenzen ga? Meer over beter leren voelen.

2. Ademhalings- en ontspanningstechnieken

Stress beïnvloedt direct de ademhaling. Je ademt oppervlakkiger of sneller zonder dat je het merkt. Door bewust met je ademhaling te werken, kun je je stresssysteem tot rust brengen. Ook leer je ontspanningsoefeningen die je thuis kunt toepassen. Zie ook: ademhaling en hyperventilatie.

3. Bewegen zonder moeten

Beweging is belangrijk bij herstel, maar niet op prestatiegericht niveau. Bij psychosomatische fysiotherapie staat ‘luisteren naar je lichaam’ centraal. Lichaamsgerichte oefeningen en rustig bewegen helpen je om je lichaam opnieuw als veilig en ondersteunend te ervaren.

4. Inzicht in stress- en gedragspatronen

Samen met de therapeut onderzoek je patronen die hebben bijgedragen aan je burn-out. Denk aan perfectionisme, please-gedrag of het structureel negeren van je grenzen. Je leert hoe je deze patronen herkent én hoe je ze kunt doorbreken. Therapie kan hierbij worden ondersteund met ACT in vivo.

5. Herstel van regie en veerkracht

Het uiteindelijke doel van de behandeling is dat jij weer regie krijgt over je leven, je lichaam beter begrijpt en bewuster keuzes leert maken die goed zijn voor je gezondheid. Je ontwikkelt veerkracht om in de toekomst beter met stress om te gaan.

Wat kun je verwachten van de behandeling?

Elke behandeling is maatwerk. In een eerste gesprek wordt gekeken naar je klachten, je hulpvraag en je dagelijks functioneren. Daarna volgt een behandelplan dat past bij jouw situatie. De sessies kunnen bestaan uit gesprekken, oefeningen op de behandelbank of in de oefenzaal, ontspanningstraining of zelfs (lichte) fysieke training wanneer je daar klaar voor bent. Er wordt vaak ook samengewerkt met andere disciplines zoals een huisarts, POH-GGZ of psycholoog.

Waarom is psychosomatische fysiotherapie effectief bij burn-out?

• Holistische aanpak: Lichaam en geest worden als één geheel benaderd.

• Herstel vanuit het lichaam: Niet alleen praten over je klachten, maar ook voelen en ervaren.

• Praktisch en toepasbaar: Je leert technieken die je direct in het dagelijks leven kunt gebruiken.

• Versterkt zelfbewustzijn en grenzen stellen: Essentieel om herhaling te voorkomen.

• Vergroot draagkracht en veerkracht: Je leert niet alleen te herstellen, maar ook om terugval te voorkomen.

Wanneer is het tijd om hulp te zoeken?

Als je merkt dat je vermoeidheid blijft aanhouden, je moeilijk kunt ontspannen, je lichaam protesteert en je hoofd maar blijft ‘aan staan’, dan is het tijd om actie te ondernemen. Wacht niet tot je helemaal vastloopt. Psychosomatische fysiotherapie kan een waardevolle stap zijn op weg naar herstel.

Hulp nodig? Je staat er niet alleen voor

Wil je weten of psychosomatische fysiotherapie iets voor jou is? Neem gerust contact op via psychosomatischefysio.nl of volg FysioJaap op Instagram voor tips en uitleg over burn-out, stress en lichaamsbewustwording.

👉 Ook interessant:

• Wat is psychosomatische fysiotherapie?

• Behandeling bij stress en spanning

• ACT therapie bij stress en burn-out

• Leren begrenzen bij stressklachten