Aardbeien ontstekingsremmend: feiten en gezondheidsvoordelen

Aardbeien zijn niet alleen heerlijk zoet en kleurrijk, maar bevatten ook veel gezonde stoffen. Onderzoek laat zien dat aardbeien ontstekingsremmend zijn doordat ze boordevol antioxidanten, vitaminen en polyfenolen zitten. In vergelijking met andere vruchten zijn ze rijk aan bijvoorbeeld vitamine C en de flavonoïde fisetine. Deze stoffen kunnen ontstekingsreacties in het lichaam verminderen. Zo toonden onderzoekers in laboratoriumkweken aan dat aardbeienextract (met methanol) ontstekingssignalen in vaatwandcellen remt, mede dankzij het hoge gehalte aan polyfenolen en catechinen in de bessen. Deze ontstekingsremmende werking kan bijdragen aan het gezond houden van bloedvaten en het voorkomen van hart- en vaatziekten. Aardbeien zijn dus niet zomaar fruit; ze bevatten natuurlijke ontstekingsremmers die onze gezondheid ondersteunen.

Natuurlijke ontstekingsremmers in aardbeien

Aardbeien zitten vol bioactieve stoffen met gunstige effecten. Belangrijke voorbeelden zijn:

Anthocyanen – dit zijn de felle rode pigmenten in aardbeien. Uit studies blijkt dat een hogere inname van anthocyanen geassocieerd is met ontstekingsremmende effecten in het lichaam. Deze pigmenten werken als antioxidanten: ze vangen schadelijke vrije radicalen weg die ontstekingen kunnen veroorzaken.

Polyfenolen (fisetine, quercetine, ellaginezuur) – aardbeien zijn een van de rijkste bronnen van het polyfenol fisetine. Een half liter aardbeien bevat ongeveer 57 mg fisetine. Fisetine en andere polyfenolen hebben ontstekingsremmende en mogelijk zelfs verjongende eigenschappen. Onderzoek suggereert dat regelmatige consumptie van fisetinerijk fruit bijdraagt aan het bestrijden van ontstekingsprocessen.

Vitamine C en mineralen – aardbeien bevatten ook veel vitamine C, een krachtige antioxidant. Vitamin C ondersteunt het immuunsysteem en helpt bij herstel, waardoor ontstekingen sneller kunnen afnemen. (Vitamine C is algemeen bekend als antioxidant, net als in sinaasappels en kiwi’s.)

Deze combinatie van plantenstoffen maakt aardbeien uniek: zij leveren van nature ontstekingsremmende voedingsstoffen die in meerdere wetenschappelijke studies naar voren komen.

Wetenschappelijk bewijs voor ontstekingsremming aardbeien

Verschillende onderzoeken tonen aan dat het regelmatig eten van aardbeien ontstekingen kan tegengaan:

In een gecontroleerde interventiestudie bij mensen met overgewicht en beginnende diabetes (metabool syndroom) kregen deelnemers twee weken lang dagelijks 400 gram aardbeiensmoothie (vers, ingevroren aardbeien gemixt). In deze groep daalden belangrijke ontstekingsreacties in witte bloedcellen ten opzichte van een placebo. Concreet concludeerden de onderzoekers: “dagelijkse consumptie van minimaal 400 gram aardbeiensmoothies […] kan helpen om ontstekingsreacties in witte bloedcellen te verminderen […] en een verslechtering van de functie van bloedvaten te voorkomen”. Dit wijst erop dat aardbeien daadwerkelijk ontstekingsremmend kunnen werken bij mensen met verhoogd risico.

Een andere belangrijke bevinding komt uit diabetesonderzoek: na zes weken dagelijks aardbeien eten daalde bij mensen met type 2-diabetes het ontstekingsmarker C-reactief proteïne (CRP) met ongeveer 18%. CRP is een stof in het bloed die stijgt bij ontstekingen. Door aardbeien verminderde deze ontstekingswaarde, wat aangeeft dat het fruit een kalmerend effect heeft op het immuunsysteem.

Gerandomiseerd onderzoek toont ook dat aardbeien invloed hebben op cholesterol en andere ontstekingsmarkers. Zo verlaagde regelmatige inname van aardbeien het “slechte” LDL-cholesterol en CRP, én beperkte het de postprandiale (na een maaltijd) ontstekingsreactie. Eén studie liet bijvoorbeeld zien dat het eten van vijf grote aardbeien bij een verder ongezonde ontbijtmaaltijd de gebruikelijke stijging van ontstekingsmarkers (in de volgende uren) sterk verminderde. Dat betekent dat al een enkele portie aardbeien bijdraagt aan een rustiger immuunreactie na het eten.

Kortom: zowel dierproeven, weefselonderzoek als humane studies wijzen eenduidig uit dat aardbeien het lichaam helpen om ontstekingsfactoren omlaag te brengen.

Aardbeien bij pijnklachten en artrose

Pijnklachten die samenhangen met chronische ontstekingen kunnen ook verbeteren door aardbeien. Een opvallend onderzoek betrof volwassenen met overgewicht en knieartrose. In deze studie kregen de deelnemers 12 weken lang elke dag ongeveer 1,5 pint (ongeveer 700–800 gram) verse aardbeien. Het resultaat: zij rapporteerden significante afname van pijn, zowel constante als wisselende pijn, en een betere kwaliteit van leven. De onderzoekers merkten op dat bij de aardbeieneters de ontstekings- en pijnreactie in het lichaam duidelijk lager was dan bij een controlegroep. Bovendien daalden belangrijke ontstekingsmediatoren in het bloed, zoals TNF (tumor necrosis factor) – een stof die bij veel chronische ziekten verhoogd is.

Dit is niet verrassend, omdat we weten dat ontsteking een kernrol speelt bij artrose en spierpijn. Door aardbeien toe te voegen aan het dieet kunnen deze ontstekingsreacties afnemen, met als gevolg minder ongemak. Gezondheidsdeskundigen concluderen dan ook: “de toevoeging van bessen kan een significante impact hebben op pijn, ontsteking en kwaliteit van leven bij mensen met artrose”.

Belangrijkste voordelen op een rij

Minder ontstekingen: Door de antioxidanten en polyfenolen in aardbeien neemt de productie van ontstekingsstoffen af.

Lagere CRP-waarde: Bij mensen met diabetes daalde CRP (een ontstekingsmarker) flink na enkele weken aardbeiengebruik.

Verminderde pijn bij artrose: Onderzoek laat zien dat dagelijkse aardbeieninname (700–800 g) de pijn bij artrose met name in de gewrichten significant verminderde.

Betere bloedvaten: Een studie suggereert dat aardbeien bijdraagt aan het behoud van een gezonde vaatwandfunctie, wat van belang is voor hart- en bloedvaten.

Gezond cholesterol: Dezelfde onderzoeken zien een daling van het LDL-cholesterol na regelmatig aardbeiengebruik.

Deze opsomming laat zien dat aardbeien állemaal positieve effecten hebben die direct of indirect met ontsteking en pijn te maken hebben. Aardbeien zijn dus een eenvoudig, smakelijk middel om ontstekingen tegen te gaan.

Hoe eet je ontstekingsremmende aardbeien her beste?

Voor optimaal effect is vers (of diepvries) het beste. De stofjes in aardbeien blijven goed bewaard als je ze invriest of rauw eet, maar veel van de gunstige effecten gaan verloren bij sterk verhitten. Zo beschrijft voedingsexpert Dr. Greger dat koken en jam maken de antioxidante bescherming aanzienlijk verminderen. Het advies is daarom: eet aardbeien liefst vers of als bevroren fruit, bijvoorbeeld in smoothies of over je ontbijt.

Hoeveel is nuttig? De onderzoeken gaven meestal grote hoeveelheden: ongeveer 400–800 gram per dag (dat is ong. 1 tot 2 volle kommen aardbeien) gedurende een paar weken. Dat lijkt veel, maar aardbeien bevatten relatief weinig calorieën en veel water. Voor dagelijkse preventie is één portie bessen (bijvoorbeeld 100–150 g aardbeien) aan te raden, en af en toe een “aardbeiendieet” in kuurvorm (zoals in onderzoeken) kan extra voordeel geven. Let wel op suiker; pure aardbeien bevatten relatief weinig, vooral vergeleken met aardbeiensappen of desserts.

Conclusie: Zijn aardbeien ontstekingsremmend?

Wetenschappelijk onderzoek bevestigt dat aardbeien ontstekingsremmende eigenschappen hebben. Dankzij hun rijke mix van antioxidanten, anthocyanen en polyfenolen helpen aardbeien ontstekingsreacties in het lichaam te temperen. Klinische studies laten zien dat dit leidt tot lagere ontstekingsmarkers (zoals TNF en CRP) en zelfs minder pijn bij aandoeningen als artrose. Voor de gemiddelde Nederlander betekent dit dat het eten van aardbeien – als onderdeel van een gezond eetpatroon – bij kan dragen aan een betere algehele gezondheid en minder (chronische) ontstekingsklachten. Kortom: een handjevol aardbeien per dag (of een lekkere smoothie) is niet alleen een traktatie, maar ook een kleine dagelijkse dosis gezondheid voor je lichaam.

Bronnen: Deze bevindingen zijn ontleend aan recente wetenschappelijke rapporten en review-artikelen die de effecten van bessen (met name aardbeien) op ontsteking en gezondheid bestuderen.

Veelgestelde vragen over aardbeien en ontstekingen

Zijn aardbeien ontstekingsremmend?

Ja. Uit meerdere wetenschappelijke studies blijkt dat aardbeien ontstekingsremmende eigenschappen hebben. Ze bevatten krachtige antioxidanten en polyfenolen zoals fisetine, quercetine en anthocyanen. Deze stoffen remmen ontstekingsprocessen in het lichaam en verlagen biomarkers zoals CRP en TNF-α. Hierdoor kunnen ze bijdragen aan het verminderen van chronische ontstekingen, bijvoorbeeld bij mensen met overgewicht, diabetes of artrose.

Zijn aardbeien goed tegen ontstekingen?

Absoluut. Dagelijkse consumptie van aardbeien kan ontstekingsniveaus verlagen, de doorbloeding verbeteren en pijnklachten verminderen, vooral bij aandoeningen zoals artrose of metabool syndroom. Studies tonen aan dat mensen minder pijn ervaren en een betere kwaliteit van leven rapporteren na een paar weken aardbeien eten.

Is het gezond om elke dag aardbeien te eten?

Ja, mits je geen allergie hebt en kiest voor pure aardbeien (dus niet in de vorm van suikerhoudende jam of desserts). Dagelijks een portie van 100–150 gram aardbeien is een gezonde keuze. Ze zijn laag in calorieën, rijk aan vitamine C en bevatten ontstekingsremmende stoffen. Uit onderzoek blijkt dat zelfs hogere doseringen (400–800 gram per dag) tijdelijk veilig en gunstig zijn voor het verminderen van ontstekingen.

Welk fruit is ontstekingsremmend?

Naast aardbeien zijn ook deze fruitsoorten bekend om hun ontstekingsremmende werking:

Blauwe bessen

Zwarte bessen

Kersen (vooral zure kersen)

Frambozen

Granaatappel

Druiven (met name rode druiven door resveratrol)

Deze fruitsoorten bevatten veel flavonoïden en antioxidanten die bijdragen aan het dempen van ontstekingsprocessen.

---

Verder lezen op psychosomatischefysio.nl

Wil je meer weten over hoe voeding, stress en ontsteking samenhangen? Of hoe je met beweging en therapie je gezondheid ondersteunt? Lees dan verder:

Lichaamsbewustwording en pijnklachten

Stressgerelateerde klachten en behandeling

Rouwverwerking en lichamelijke symptomen

Pijnklachten zonder duidelijke oorzaak?

Mindfulness en stressreductie

👉 Heb je last van aanhoudende pijn, stress of vermoeidheid en wil je hiermee aan de slag? Neem dan contact op via psychosomatischefysio.nl voor een persoonlijk behandelplan.

---

Bronnen

1. Edible berries and their impact on human health nutrition and public health perspectives – RSC Publishing. https://pubs.rsc.org/en/content/getauthorversionpdf/c5fo00147a

2. NutritionFacts.org – Strawberries and Inflammation

3. Basu A. et al. (2010). Strawberries decrease atherosclerotic markers in subjects with metabolic syndrome. Nutritional Journal.

4. Ellis, L. P. et al. (2011). Consumption of strawberries improves postprandial inflammation and vascular function. British Journal of Nutrition.

5. Zunino, S. J. et al. (2012). Dietary Strawberries Reduce Atherosclerotic Markers in Overweight Men and Women with Metabolic Syndrome. Journal of Clinical Nutrition.

6. Shukitt-Hale, B. et al. (2009). Neuroprotective and anti-inflammatory effects of berry fruits. Journal of Agricultural and Food Chemistry.

7. Joseph, J. A. et al. (2007). Berry Fruits: Compositional Elements, Biochemical Activities, and the Impact of Their Intake on Human Health, Performance, and Disease. Journal of Agricultural and Food Chemistry.

8. Nair, V. D. et al. (2014). Fisetin as a senotherapeutic agent for healthy aging. Aging (Albany NY).

9. Joseph, J. A. et al. (1999). Reversal of age-related declines in neuronal signal transduction, cognitive, and motor behavioral deficits with blueberry, spinach, or strawberry dietary supplementation. The Journal of Neuroscience.